به گزارش مطلع الفجر،رسم هرساله مردم براي زيارت اهل قبور در پنج شنبه آخر سال ،بهار از راه مي رسد،بهار چندباره و چندباره با آن همه چرخ ريسك، با شاخه هاي باد و ابرهاي درهمش، دوباره از راه مي رسد.
آدرس همیشگی همه همین جاست؛ خيلي ها که سال‌ها و ماه‌هاست به خواب ابدی فرو رفته‌اند، ولی شاید برای بعضی‌ها تنها چند روزی است که آدرسشان شده "طاقیل" جای بزرگی نیست، اما خیلی از بزرگان را در خود جای داده است؛ در این‌جا که قدم بزنی، چشمت به نام‌های آشنای زیادی می‌خورَد؛ آخرين پنجشنبه سال ، بهانه‌ای می‌شود تا سری به خانه ابدی رفتگان اهل قبور که درش همیشه باز است بزنیم.
از همان ابتدای ورود به :طاقیل"، احساس می‌کنیم به دنیای متفاوتی آمده‌ایم، دنیایی که قبرها و سنگ قبرهایش، حرف متفاوتی برای گفتن دارند. تک‌تک سنگ قبرها با تو حرف می‌زنند و گویی می‌خواهند تو را به چیزی بشارت دهند که از آن غافل مانده‌ای. این‌جا، برخی قبرها، جدیدند و بعضی قديمی. حتی برخی از فرط کهنگی به جایی رسیده‌اند که سنگ‌نوشته‌اش را دیگر نمی‌توان خواند. اما با این وجود، حرف همه قبرها یکی‌ست و حالا فقط یک سنگ قبر از آنها مانده و یک دنیا خاطره؛
رسم ايراني شب عيد اموات
آن وقتها، قديمي ترها، زودتر از ديدار آشنايان و دوستان نزديك، به ديدار و زيارت اموات مي رفتند. هرچند در هر لحظه به ياد مرگ بودن شيوه امامان و پيامبران است ولي باز هم جاي شکرش باقي است که برخي پنج شنبه آخر سال براي رفتگانشان سنگ تمام ميگذارند و برای شادی روح درگذشتگانشان خواندن قرآن و به طبخ غذایی (غالبا حلوا) می پردازند که با این کار بوی غذا در فضای خانه پراکنده می شود و آن را در میان همسایه‌ها خیرات می کنند.
درست است رفتگان از ميان ما رفته اند ولي انچه که مشخص است ما به گذشتگان خواهيم رسيدبياييد همان گونه رفتار کنيم که دوست داريم پس از مرگ فرزندانمان با ما رفتار کنند..
نمي دانم اين رسم ايراني، چه ارتباطي با كلام آن بزرگوار دارد كه گفت وقتي بهار را ديديد، از روز نشر، بيش ياد كنيد. هر چه كه هست، روز حشر كه سر مي رسد و خانه انسان، خاك بيابان مي شود، همين چيزهاست لابد كه براي ديگران مهمتر مي شود. همين رسوم كه زماني اصل بود .
طبق رسم ديرين، ايرانيها براي تازه درگذشتگان، عيد مي گيرند. اگر طرف جوان باشد و يا به مرگ مفاجات، از دنيا رفته باشد، حجله اي را بسته به توان و وسع خانواده، با لامپ و فانوس قديمي و پارچه سياه تزئين مي كنند و مي گذارد نزديك خانه، سر كوچه، تا اگر كسي رد شود، نگاهش به آن تصوير منتظر فاتحه در قالب عكس با حاشيه سياه بماند و اگر دل و دماغي داشت، الحمدي نثار كند.
خانواده تازه درگذشته، بعد از گذاشتن حجله دم ورودي خانه شادروان تازه سفر كرده، كارهاي ديگري هم مي كردند. سفره مي انداختند، پشتيها و مخده ها را مي گذاشتند توي پذيرايي و اتاقهاي بيروني تا اگر مهماني رسيد تا با چاي و خرما، گلويي تازه كند و فاتحه اي بخواند، دمي تكيه دهد و يادي از تازه درگذشته به ذهنش برسد. بعد، “عيد مبارك”ي مي گفتند و “خدابيامرزد”ي.
شايد از لحاظ ظاهري همين بود، عيد اموات، براي تازه درگذشته، ولي در بطن آن، سرسلامتي و اظهار همدردي و همنوايي با خانواده داغدار بود كه با ديدن ديگران، خود را تنها حس نمي كردند.
حضرت امام صادق (ع): مردگان خود را زيارت كنيد؛ زيرا آنها از زيارت شما خشنود مى شوند، و شما هم حاجت هاى خود را هنگام زيارت قبور پدر و مادر از خدا بخواهيد؛ زيرا خداوند بواسطه دعائى كه بر مزار آنها مى كنيد حاجات شما را برآورده مى كند.
اداي حق اموات
چند سال مي گذرد، چند سال؟ بسته به وفاي فرزندان و بازماندگان دارد. همين مي شود كه در آخرين روزهاي سال، بيشتر در آخرين هفته و مهمتر از همه، آخرين پنجشنبه سال، به ديدار اموات مي روند. سنگها را با آب و گلابي. مي شويند، برگهاي سرخ گل محمدي رو توي همان آب مي ريزند و سنگ را غسل مي دهند، از بالا تا پايين. مگر همين نيست كه نزديكترين عزيزان آدم را زير همين سنگ سرد بي روح، خوابانده اند؟
مگر مي شود انكار كرد كه اين تن نباتي را روزي، اگر كسي باشد، زير يكي از همين سنگهاي سرد، خواهد خواباند و خاك تيره را مشت مشت بر همين تن نباتي، خواهد ريخت. تلخ شد؟ چند خط بالاتر نوشته نشد: “و اذا رأيتم الربيع، فاكثروا ذكر النشور”؟
اگر كسي بگويد اين مراسم، اداي حق اموات، پرداختن به ديون درگذشتگان است، چه حرف بامسمايي زده. پنجشنبه آخر سال را ياد درگذشتگان كه در دامانشان تربيت شديم، نشو و نما كرديم، پر مي كند. آخرين پنجشنبه سال، روز اسيران خاك است.
در این پنج شنبه چشم مرحوم به دست صاحب خانه است که با فرستادن صدقه و یا خیراتی بر اعمال او بیفزاید و آرامش بیشتری را به او بدهد و او را خوشحال کند.
حضرت صادق (ع) فرمود: هر مسلمانى كه به نيابت مردگان عمل صالحى انجام دهد خداوند ثواب آنرا براى خود او دو چندان مى كند و از آن عمل نفعى هم براى صاحب قبر مى فرستد.8
حداقل حسن اين مراسم اینکه یه کم آدم را آرام می كند فاتحه خواندن سر مزار آدم را به فكر فرو مي برد و شاید تصمیمایی بگیرند که مثلا” فلان رفتار بد را عوض بكندبيشتر قدردان نعمت هاي الهي مثل پدر و مادراني كه در قيد حيات اند باشند امروز حتما مزار شهدا و شهدا ي گمنام كه خيلي به گردنمان حق دارندرا فراموش نكنيم .
نظر شما
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد