کد خبر: 105448|10:12 - 1395/05/06
نسخه چاپی

احتمال تبدیل تنش آبی به بحران آبی!

 

 

 
در گرم‌ترین روزهای سال بحران آبی که بیش از یک دهه است بر زندگی ایرانیان سایه انداخته بیش از گذشته عرض اندام می‌کند.
روزنامه آرمان- امیر داداشی: در گرم‌ترین روزهای سال بحران آبی که بیش از یک دهه است بر زندگی ایرانیان سایه انداخته بیش از گذشته عرض اندام می‌کند.

در همین زمان است که مباحث مربوط به مصرف آب که با مواردی چون قیمت آب گره خورده بیش از گذشته مورد توجه قرار می‌گیرد. روز گذشته وزیر نیرو با بیان اینکه ۸۶ درصد منابع آب تجدید شونده کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد، خواستار اصلاح قیمت آب شد. همزمان معاون حمید چیت چیان گفت: با ادامه این وضعیت قادر به برون‌رفت از تنش‌ آبی نخواهیم بود.

آب مجانی در بخش کشاورزی

بر اساس آمار و گزارش‌ها به نظر می‌رسد رشد سریع جمعیت در ایران مهم‌ترین عامل کاهش سرانه آب تجدیدشونده کشور در قرن گذشته بوده و جمعیت ایران در طی حدود یک قرن اخیر افزایش چشمگیری را تجربه کرده است، به طوری که از حدود هشت میلیون نفر در ابتدای قرن ۱۴ شمسی به ۷۸ میلیون نفر تا پایان سال ۱۳۹۲ رسیده است. بر این اساس میزان سرانه آب تجدیدپذیرساﻻنه کشور از میزان حدود۱۳۰۰۰ متر مکعب در سال ۱۳۰۰ به حدود ۱۴۰۰ متر مکعب در سال ۱۳۹۲ تقلیل یافته و این روند همچنان ادامه دارد و بر اساس گفته معاون وزیر نیرو اکنون سرانه آبی ۱۰۰۰ متر مکعب در کشور رقم خورده و وضعیت نامناسب آبی در کشور موج می‌زند.

در حالی سرانه آب تجدیدپذیر سالانه ایران به حدود ۱۰۰۰ متر مکعب رسیده است که فالکن مارک میزان سرانه آب ۱۷۰۰ مترمکعب در سال را به‌عنوان شاخص کمبود معرفی کرده است. بر این اساس کشورهایی که دارای سرانه منابع آب تجدیدپذیر بین ۱۰۰۰ تا ۱۷۰۰ مترمکعب هستند جزو کشورهای با تنش آبی محسوب می‌شوند. پس با توجه به جمعیت حدود ۸۰ میلیون نفری ایران، در حال حاضر سرانه آب تجدیدپذیر ایران کمتر از ۱۷۰۰ مترمکعب بوده و اکنون کشور دچار تنش آبی است و در آستانه قرار گرفتن در بحران آبی قرار دارد. البته تنش آبی مربوط به امروز و دیروز کشور نیست، بلکه از گذشته‌های دور به دلیل اینکه بخش اعظمی از کشور را مناطق خشک و نیمه‌خشک تشکیل داده‌اند، کمبود منابع آبی همواره به‌عنوان یک عامل محدودکننده فعالیت‌ها در کشور مطرح بوده است.

 علاوه بر این، منابع آب در ایران به‌طور مساوی هم تقسیم‌ نشده‌‌اند و بخش‌هایی از کشور به شدت از کمبود آب رنج می‌برند. در چند سال اخیر مسئولان برای مبارزه با کم‌آبی و مشكلات ناشی از آن روش‌های مختلفی از جمله اولویت‌‌بندی مصرف، جیره‌بندی و اصلاح ساختار مصرف را به کار گرفته‌اند که هیچ‌کدام از این روش‌ها هم کارساز نبوده‌اند و فقط به صورت مقطعی بخشی از مشکل را حل کرده‌اند. به هر حال اکنون تنش آبی ایران به مرحله‌ای رسیده است که به گفته وزیر نیرو چند طرح معدنی سودآور در کشور به دلیل نبود منابع آبی کافی متوقف شده است. به همین دلیل حمید چیت‌چیان روز گذشته با بیان اینکه ۸۶ درصد منابع آب تجدیدشونده کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد، خواستار اصلاح قیمت آب شد.

او با یادآوری افزایش دو درجه‌ای متوسط دمای هوا در کشور، آن را موجب تبخیر بیشتر منابع موجود دانست و گفت: میزان آب تجدیدشونده که ۱۳۰ میلیارد مترمکعب بود، اکنون به ۱۱۶ میلیارد میلیارد مکعب کاهش یافته است. چیت چیان با تاکید بر لزوم کاهش مصرف آب برای تحقق توسعه پایدار و حفظ منابع آب، ادامه داد: وضعیت قیمت آب، کمکی به کاهش مصرف نمی‌کند. وزیر نیرو افزود: قیمت آب در کشور به حدی پایین است که کسی برای سرمایه‌گذاری برای کاهش مصرف آب انگیزه ندارد. او اضافه کرد: قیمت آب در بخش کشاورزی تقریبا مجانی رقم می‌خورد و حتی قیمت هر کیلو وات ساعت برق پمپ‌های آب نیز ۱۳۰ ریال است، در حالی که هر کیلو وات برق را به نرخ ۳۷۰۰ ریال از بخش انرژی‌‌های تجدیدپذیر خریداری می‌کنیم.

ادامه تنش آبی در کشور

در زمینه مدیریت آب، نایب‌رئیس اتاق بازرگانی تهران اظهار کرد: ورود اتاق بازرگانی به موضوع آب و مدیریت آن بسیار جدی، همه‌جانبه و مستمر است و بنابر تکلیف قانونی در راستای حمایت از ذی‌نفعان و مصالح ملی و همچنین کمک به مجریان طرح‌های مرتبط با رفع بحران آب است. پدرام سلطانی گفت: هنوز اثری از فعال شدن دیپلماسی آب کشور مشاهده نمی‌شود و به‌رغم اینکه گزارش‌های رسمی بخش آب کشور حاکی از کاهش حدود ۵۰ درصدی روان‌آب‌های کشور و حجم ذخیره‌شده در بسیاری از سدها حتی در بارندگی‌های مناسب سال جاری قابل توجه نیست، پروژه‌های سدسازی کماکان ادامه دارد.

 اما به گفته معاون آب و آبفای وزارت نیرو حل بحران آب در گرو همکاری و هماهنگی میان تمامی متخصصان و اندیشمندان حوزه‌های فنی و علوم انسانی است و همه باید برای حل بحران آب بسیج شوند. به گزارش ایسنا، رحیم میدانی با بیان این مطلب، گفت: هم اکنون آب قابل تنظیم کشور ۸۰ میلیارد مترمکعب است که در مقایسه با جمعیت ۸۰ میلیونی کشور رقم سرانه‌ای معادل ۱۰۰۰ مترمکعب می‌شود که به نسبت متوسط جهانی بسیار پایین است.

او اظهار داشت: براساس پیش‌بینی‌ها جمعیت کشور تا سال ۲۰۲۵ به ۱۰۵ میلیون نفر می‌رسد و این عدد نشان می‌دهد که اگر وضعیت کنونی بحران آب تداوم یابد ما در این سال حتی با وجود راندمان بسیار بالا قادر به برون رفت از وضعیت تنش آبی نخواهیم بود. رئیس کنفرانس ملی اقتصاد آب در ادامه با اشاره به نواقص موجود در بحث قیمت‌گذاری آب، افزود: نظام قیمت‌گذاری کنونی آب برآمده از قوانین دهه ۵۰ و عرضه و تقاضای موجود در آن زمان است، حال آنکه امروز وضعیت عرضه و تقاضا در بخش‌های مختلف شرب، کشاورزی و صنعت بسیار فرق کرده و ما با انباشت تقاضا در این بخش‌ها روبه‌رو هستیم. میدانی تاکید کرد: استفاده از تجربیات کشورهای دیگر به‌ویژه کشورهایی که اقلیمی مشابه کشور ما دارند بسیار می‌تواند راهگشا باشد و ما نباید دوباره خود را اسیر آزمون و خطاهای دوباره کنیم.

 

نظر شما

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد